1
گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.
2
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.
10.22091/ethc.2025.12820.1057
چکیده
هدف: امروزه آلودگی فلزات سنگین در خاکها، به عنوان یک مشکل عمده زیست محیطی، بر سلامت انسان، موجودات زنده و زیست بوم اثر دارد. گرچه فلز سنگین کادمیم برای رشد گیاهان عنصری ضروری نیست، ولی به راحتی جذب گیاه شده و باعث بروز سمیت می‌شود. مقاومت و حساسیت گیاهان به کادمیم، بسته به نوع گونه گیاهی متفاوت است. گیاه پنیرک (Malva sylvestris L.)، گیاه دارویی ارزشمندی است که در طب سنتی ایران در درمان بسیاری از بیماری ها کاربرد دارد و در گستره وسیعی از زیستگاه‌ها با احتمال آلایندگی کادمیم، رویش دارد. در این پژوهش، پاسخ‌های این گیاه به تنش کادمیم در مراحل اولیه رویش مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: در این پژوهش، جوانه‌زنی بذر و بنیه سه جمعیت بذری گیاه پنیرک تحت تیمار سطوح صفر، 5، 10، 20 و 40 میلی‌گرم بر لیتر کادمیم در بستر کاغذ صافی، در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی، بررسی گردید. نتایج: تیمار کادمیم باعث کاهش صفات جوانه‌زنی ازجمله طول گیاهچه، شاخص بنیه بذر، سرعت جوانه‌زنی و درصد جوانه‌زنی بذر گیاه پنیرک گردید. اثر جمعیت، فقط بر درصد و سرعت جوانه‌زنی بذر و وزن تر گیاهچه معنی‌دار بود. نتیجه‌گیری: بررسی نتایج نشان داد که تیمار کادمیم، شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد اولیه گیاهچه‌ها را به‌طور معنی‌داری کاهش داد که خود نشان‌دهنده عدم مقاومت این گیاه به کادمیم در مراحل اولیه استقرار می‌باشد.
)